konsultacja merytoryczna: lek. Konrad Patena specjalista chorób wewnętrznych
rozmawiała: Aleksandra Zalewska-Stankiewicz
W Polsce leki przeciwbólowe, zwłaszcza te dostępne bez recepty, przyjmujemy zbyt często. To nierozsądne, szczególnie w przypadku pacjentów cierpiących na choroby przewlekłe. Warto pamiętać też, że między lekami mogą zachodzić interakcje. Dlatego, zanim kupisz jakikolwiek lek bez recepty, skonsultuj się z farmaceutą lub lekarzem. Poinformuj ich o innych zażywanych przez Ciebie lekach.
Ból potrafi uprzykrzyć życie, ale jest też ważnym sygnałem wysyłanym przez nasz organizm – świadczy o tym, że dzieje się z nami coś niepokojącego. W tym kontekście ból pełni funkcję ochronną i ostrzegawczą. Dlatego zanim sięgniemy po tabletkę czy inny preparat, zastanówmy się, jaki jest możliwy powód bólu. Zlokalizowanie źródła problemu jest kluczowe w dalszym postępowaniu.
Jaki lek przeciwbólowy wybrać?
Zazwyczaj lek przeciwbólowy zaczyna działać po około 30 minutach od przyjęcia. Jednak u pacjentów ze zredukowaną długością jelit wchłanianie i trawienie leków może przebiegać zupełnie inaczej niż u osób zdrowych. Dlatego wielu stomików chętniej stosuje żele i roztwory niż czopki, kapsułki czy zwykłe tabletki. Pacjent ze stomią powinien zwrócić uwagę na substancję czynną zawartą w preparacie. Jednocześnie pamiętając o tym, że nazwa handlowa leku a nazwa substancji czynnej rzeczywiście w nim zawartej, to dwie różne kwestie. Zwykle najbezpieczniej jest stosować leki przeciwbólowe zawierające paracetamol, metamizol czy tramadol. Lepiej unikać leków zawierających kwas acetylosalicylowy, takich jak ibuprofen, ketoprofen czy meloksykam. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest przejrzenie apteczki (na przykład z pomocą pielęgniarki stomijnej czy bliskiej osoby) i usunięcie z niej tych leków, które mogą zaszkodzić. Dzięki temu w sytuacji wymagającej szybkiej reakcji, nie sięgniemy omyłkowo po niewłaściwy preparat.
Koniecznie czytaj ulotki!
Częstym błędem popełnianym przez pacjentów jest bagatelizowanie informacji zawartych w ulotkach. Każdy lek może wywołać działania niepożądane. Świadomy pacjent powinien wiedzieć, w jakiej dawce i z jaką częstotliwością należy przyjmować lek przeciwbólowy. Na pewno nie jest wskazane, aby takie leki przyjmować na własną rękę dłużej niż trzy dni.
Uwaga na interakcje!
Stomicy powinni być bardzo ostrożni, jeśli chodzi o przyjmowanie leków przeciwbólowych. Zwłaszcza gdy mają również cukrzycę czy nadciśnienie tętnicze. Dość często zdarzają się interakcje z doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi, lekami moczopędnymi, antybiotykami aminoglikozydowymi czy preparatami zawierającymi sole litu. Mogą wystąpić dwa rodzaje interakcji. Z pierwszym mamy do czynienia wtedy, gdy leki są metabolizowane przez te same szlaki w wątrobie. Jeden szlak metabolizujący może radzić sobie z jednym lekiem, a z dwoma lekami już nie. Drugi rodzaj interakcji występuje wówczas, gdy przyjmowane leki działają na siebie przeciwstawnie.
Czym popijać tabletkę?
Najlepiej szklanką wody w pokojowej temperaturze. Mleko może zaburzyć wchłanianie leków. Składniki zawarte w kawie lub herbacie mogą wchodzić w interakcje z substancjami leczniczymi. Zabronione jest popijanie leku alkoholem, który może nasilić działanie środków uspokajających czy antyhistaminowych. Odradza się też sok grapefruitowy, który neutralizuje enzymy metabolizujące niektóre leki.
- Leki przeciwbólowe stosuj po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.
- Przeczytaj ulotkę z opakowania – sprawdź, jak dany lek reaguje z innymi lekami, które przyjmujesz na stałe.
- Nie przekraczaj zalecanych dawek – leki przeciwbólowe też można przedawkować! Stosowane w dużych ilościach, przez długi czas, mogą mieć negatywne skutki dla Twojej wątroby, nerek czy jelit (wymioty, problemy z oddychaniem).
- Od leków przeciwbólowych też można się uzależnić!
Jeśli potrzebujesz porad dotyczących życia ze stomią, skorzystaj z bezpłatnych poradników stomika, które znajdują się na stronie internetowej Coloplast: Poradniki Stomika (coloplast.pl)
