Styl życia

JESTEŚ TYM, CZYM ODDYCHASZ

O tym, dlaczego warto odkurzać nawet trzy razy w tygodniu, jakie nieprzyjemne  niespodzianki kryje powietrze w naszych domach i czy suszenie ubrań na kaloryferach jest bezpieczne rozmawiamy z prof. dr hab.n.med. Cezarym Pałczyńskim z Collegium Medicum Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Prof. Cezary Pałczyński,
Alergolog

Podobno powietrze w naszym domu może szkodzić bardziej niż smog. To prawda?

Akumulacja zanieczyszczeń powietrza w pomieszczeniach zależy od wielu czynników. Należy tu wymienić przede wszystkim niewystarczający stopień eliminacji tych zanieczyszczeń – zarówno zewnątrz jak i wewnątrzpochodnych – poprzez systemy wentylacyjne i zbyt rzadko przeprowadzane odkurzanie. Warto zdać sobie sprawę, że gospodarstwo domowe jest źródłem bardzo wielu substancji. Mogą to być zanieczyszczenia biologiczne, takie jak bakterie, wirusy, plecha i zarodniki grzybów pleśniowych, sierść zwierząt, złuszczone komórki nabłonka, roztocze kurzu domowego, cząstki pokarmów i owadów. Wśród substancji chemicznych wymienię chociażby składniki środków higieny komunalnej, środków piorących, mikroskopijne cząsteczki polimerów (tzw. mikroplastiki), cząsteczki leków, kosmetyków czy produkty spalania gazu ziemnego np. tlenki azotu.

Dostępne są wyniki badań, które wskazują na możliwość akumulacji niebezpiecznych zanieczyszczeń zewnątrzpochodnych w pomieszczeniach mieszkalnych. Stężenia tych substancji były wielokrotnie wyższe od tych w powietrzu, na zewnątrz mieszkań.

Kto powinien najbardziej zwracać uwagę na jakość powietrza w domu?

Grupami szczególnego ryzyka zdrowotnego związanego z ekspozycją na zanieczyszczenia powietrza są seniorzy i osoby przewlekle chore – szczególnie ze schorzeniami układu krążenia i układu oddechowego oraz cukrzycą. Także osoby otyłe, kobiety w ciąży i małe dzieci. Warto zapamiętać, że strefa oddychania dziecka znajduje się znacznie bliżej podłoża od strefy osoby dorosłej, a częstotliwość oddechów dziecka jest wyższa niż dorosłego – tym samym ekspozycja dziecka na zanieczyszczenia powietrza, szczególnie cząstki stałe (PM) jest znacznie większa.

Jakie konsekwencje dla zdrowia ma regularny kontakt z powietrzem złej jakości?

Cząstki o większym wymiarze mogą wywołać podrażnienie błon śluzowych układu oddechowego i spojówek, kaszel oraz utrudnić oddychanie. Ponadto ekspozycja na pyły zwiększa ryzyko infekcji układu oddechowego oraz zaostrzenia objawów chorób alergicznych, astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Bardzo małe cząstki (PM 0.1) przenikają do krwi, inicjując stan zapalny i aktywując układ krzepnięcia, czego skutkiem są zaostrzenia choroby wieńcowej, zawały serca, wzrost ciśnienia tętniczego, udary mózgu. Ponadto pyły posiadają zdolność przenoszenia różnych substancji chemicznych, w  tym metali ciężkich i związków rakotwórczych. Zanieczyszczenia powietrza wywierają negatywny wpływ, również bezpośredni, na układ nerwowy człowieka, szczególnie dzieci i osób starszych. Mogą doprowadzić do obniżenia ilorazu inteligencji i upośledzenia pamięci, słabszego rozwoju psychomotorycznego czy rozwoju przedwczesnej demencji. Stwierdzono także, że zanieczyszczenia powietrza zwiększają częstość występowania wewnątrzmacicznego obumarcia płodu i zmniejszenie masy urodzeniowej. Wykryto dodatnią korelację pomiędzy stopniem zanieczyszczenia powietrza a liczbą hospitalizacji osób z powodu zaostrzeń nieswoistych chorób zapalnych jelit.

W jaki sposób możemy poprawić jakość powietrza w domu?

Polepszenie jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń uzyskujemy przez regularne odkurzanie – 2–3 razy w  tygodniu – z użyciem sprzętu o odpowiednich parametrach technicznych, zastosowanie systemów wentylacyjno-klimatyzacyjnych i oczyszczaczy powietrza. Koniecznie trzeba pamiętać, by nie wietrzyć pomieszczeń, jeśli powietrze atmosferyczne jest złej jakości.

Czym kierować się, wybierając oczyszczacze i nawilżacze powietrza?

Dokonując wyboru, warto wziąć pod uwagę charakterystykę techniczną urządzenia, przede wszystkim rodzaj i efektywność filtracji, a także jej wydajność – oczyszczacz powinien być dostosowany do kubatury pomieszczenia. Należy pamiętać o kosztach energii i serwisowania. Niejednokrotnie tańsze urządzenie okazuje się droższe w eksploatacji. Istotna jest także głośność pracy – przecież najczęściej oczyszczacz stoi w sypialni. Ponadto zwracajmy uwagę na posiadane przez producenta certyfikaty wyrobu. Na przykład Polskie Towarzystwo Alergologiczne wydaje certyfikaty takich urządzeń po przeprowadzeniu dokładnej analizy danych technicznych i przedstawionych przez producenta wyników badań. Nowoczesne tego typu aparaty często łączą w sobie obie funkcje tj. oczyszczają i nawilżają powietrze.

Czy oczyszczacze i nawilżacze mogą być stosowane przez osoby cierpiące na astmę i alergię?

Przeprowadzono wiele badań, których wyniki bezwzględnie wskazują na dobroczynny wpływ zastosowania oczyszczaczy powietrza na przebieg astmy i chorób alergicznych, natomiast nawilżacze mogą być stosowane przez takich chorych wyłącznie wtedy, jeżeli są wyposażone w system monitorujący i regulujący wilgotność w pomieszczeniu.

W wielu domach wciąż suszy się ubrania na kaloryferach albo rozwiesza je na specjalnych suszarkach. Czy jest to bezpieczne?

Suszenie tekstyliów w ten sposób może w znaczący sposób podnieść wilgotność powietrza. Ponadto do mokrych tekstyliów przyczepiają się cząstki kurzu i innych zanieczyszczeń powietrza, które następnie przenoszone są z pościelą do sypialni. Pyłki roślin mogą ulegać rozpadowi na mokrej powierzchni, uwalniając wolne alergeny – ich własności alergizujące ulegają przez to znacznemu wzrostowi.

Jak na jakość powietrza w domu wpływa używanie świec zapachowych czy kadzideł?

O kadzidłach powinniśmy zapomnieć. Dym z kadzideł podrażnia śluzówkę dróg oddechowych i spojówek oraz skórę. Może spowodować zaostrzenie schorzeń dróg oddechowych, a co najważniejsze – spalaniu kadzideł towarzyszy uwalnianie związków rakotwórczych. Świece zapachowe dopuszczone do stosowania na terenie Unii Europejskiej spełniają normatywy higieniczne jakości powietrza. Niemniej należy unikać świec parafinowych ze względu na większą emisję sadzy w porównaniu ze świecami wykonanymi z wosków naturalnych. Nie należy zdmuchiwać płomienia, trzeba zgasić świecę przez odcięcie dopływu powietrza. Należy również wywietrzyć pomieszczenie po użyciu świecy. Każdy dym jest niepożądany. Ponadto świece zapachowe mogą wywołać reakcje alergiczne, a emisja w wyniku procesu spalania może spowodować zaostrzenie objawów astmy i alergicznego nieżytu nosa.

 

Zachęcamy do spacerów i wędrówek. O tym jak przygotować się do podróży ze stomią przeczytacie w Praktycznym Poradniku Stomika.

Specjalnie dla osób z wyłonioną stomią przygotowaliśmy Zestaw Travel Pack. Zamów go wypełniając formularz na stronie.

Przeczytaj także...

Comments are closed.