Stomia

Idealne dopasowanie w 3 krokach

Adela Bednarz, Specjalista Telefonicznego Centrum Pacjenta Coloplast

Wybierając sprzęt stomijny – niezależnie od rodzaju stomii (stomia kałowa na jelicie cienkim czy grubym lub stomia moczowa) i preferencji sprzętu (jedno czy dwuczęściowy) – na początku należy zwrócić szczególną uwagę na płytkę stomijną.

Stomia u każdego pacjenta wygląda inaczej. Jelito może być zapadnięte lub wystające z powłok brzusznych, umiejscowione na brzuchu w różnej lokalizacji, może mieć różną wielkość i kształt. Dlatego odpowiednie dopasowanie płytki stomijnej jest bardzo ważne i należy to zrobić indywidualnie dla każdego pacjenta. Warto więc zapoznać się z trzema krokami dotyczącymi prawidłowego doboru, dopasowania i przyklejania przylepca.

KROK 1 – WYBÓR ODPOWIEDNIEGO RODZAJU PŁYTKI
Wybierając płytkę stomijną należy przede wszystkim zwrócić uwagę na to, jak umiejscowiona jest stomia względem powierzchni brzucha. Jelito może wystawać ponad powierzchnię, być na równi lub nawet zapadać się w fałdach brzusznych. W zależności od tego, jak wygląda stomia i kształt brzucha wokół niej, do wyboru są płytki płaskie lub z wypukłościami o różnych głębokościach. Jak zatem dobrać płytkę odpowiednią do danego przypadku? Płytka płaska przeznaczona jest do stomii prawidłowej, czyli takiej, która „wystaje” – tu jest najmniejsze ryzyko podciekania treści pod przylepiec. Płytka z wypukłością (tzw. convex) polecana jest szczególnie w przypadku osób, które mają stomię umiejscowioną w fałdzie, zaś w przypadku delikatnych nierówności sprawdzi się delikatniejszy typ convex – wersja light. Dla stomii umiejscowionej w głębokich nierównościach najlepsza będzie płytka z głęboką wypukłością typu convex deep. Z kolei przylepce z wypukłością w wersji convex soft nadają się również w przypadku, gdy stomia prawidłowo wystaje ponad poziom brzucha (w celu zwiększenia bezpieczeństwa przed podciekaniem treści stomijnej) lub gdy jelito jest na równi z poziomem brzucha. Pamiętajmy, że dopasowanie odpowiedniego rodzaju płytki to bardzo ważny i podstawowy element doboru sprzętu stomijnego.

KROK 2 – JEST PŁYTKA, CO DALEJ?
Kolejnym etapem jest prawidłowe dopasowanie otworu w przylepcu. Dlaczego jest to takie istotne? Prawidłowe wycięcie umożliwia zabezpieczenie przed podciekaniem treści stomijnej pod płytkę, a tym samym chroni
przed podrażnieniami skórę w okolicach stomii. Jak poprawnie dociąć przylepiec? Przede wszystkim przed zmianą sprzętu stomijnego należy
zmierzyć średnicę stomii. Właśnie dlatego do pudełek z woreczkami stomijnymi dołączane są papierowe miarki, dzięki którym w łatwy sposób można sprawdzić, jaka jest średnica przetoki. Z kolei na każdej płytce stomijnej jest podziałka i należy – odpowiednio do zmierzonej średnicy – dociąć otwór w płytce. Częste pomiary wyłonionego jelita są szczególnie ważne u nowych pacjentów, gdyż nawet przez kilka tygodni po operacji stomia może się obkurczać i zmieniać swój kształt, a nawet umiejscowienie względem powłok brzusznych (płaska, wypukła, wklęsła względem powierzchni brzucha). Prawidłowo wycięty otwór w przylepcu powinien być o ok. 1 mm większy niż zmierzona średnica stomii, ponieważ podczas wydzielania treści jelito pracuje i może się delikatnie rozszerzać.

Docinanie otworu w sprzęcie 1-częściowym

 

 

 

 

Usunięcie folii ochronnej

Aplikacja woreczka w sprzęcie 1-częściowym

Dociśnięcie woreczka w sprzęcie 1-częściowym

Do wycięcia przylepca najwygodniej skorzystać z nożyczek stomijnych. Choć nie jest to konieczność, to z pewnością jest to najłatwiejszy i najwygodniejszy sposób. Nożyczki stomijne są delikatnie zakrzywione i mają zaokrąglony wierzchołek, dzięki czemu zabezpieczają przed ewentualnym uszkodzeniem (przebiciem) woreczka. Obserwując podrażnienia w okolicach stomii pacjenci często popełniają błąd polegający na poszerzaniu wycinanego otworu, aby nie zaklejać przylepcem podrażnionej skóry. Nie jest to dobre rozwiązanie. W przypadku pojawienia się podrażnień w okolicach stomii bardzo ważne jest, aby nie poszerzać bardziej otworu w przylepcu, gdyż to spowoduje coraz większe podciekanie i podrażnienie będzie się w konsekwencji nasilać poprzez kontakt skóry z drażniącą treścią stomijną. W takim wypadku należy odpowiednio uszczelnić obszar przy samej stomii. Ewentualnie, jeśli to konieczne, można dobrać inny rodzaj płytki stomijnej.

Pamiętaj! Nie tylko za duże docięcie otworu może powodować podrażnienia. Jeżeli płytka będzie źle docięta i jej otwór będzie za mały, przylepiec będzie uciskał jelito, powodując dyskomfort lub ból. Nie każda stomia ma okrągły kształt, często wyłonione jelito kształtem przypomina elipsę – wtedy gotowe docięcie może nie pasować i powodować podciekanie. Dlatego też możliwość samodzielnego docięcia przylepca jest dużą zaletą sprzętu stomijnego, ponieważ można go idealnie i indywidualnie dopasować do każdej stomii.

KROK 3 – PRZYKLEJANIE SPRZĘTU
Gdy najważniejsze czynności zostały już wykonane, warto poświęcić chwilę omówieniu kwestii przyklejania sprzętu do skóry brzucha. Obecnie większość płytek stomijnych jest wykonana z tworzywa zwanego hydrokoloidem. Hydrokoloidowe przylepce w sprzęcie stomijnym są przyjazne dla skóry, mają właściwości pochłaniające wilgoć i dobrze trzymają się na skórze, nie powodując uczuleń. Tego typu przylepce pod wpływem ciepła stają się bardziej elastyczne i łatwiej jest je przykleić do skóry, dlatego zawsze przed zerwaniem folii ochronnej warto delikatnie go rozgrzać (np. poprzez przytrzymanie przylepca pod pachą lub trzymając kilka sekund między dłońmi). Przyklejając płytkę do skóry brzucha dobrze jest ją dodatkowo, delikatnymi ruchami, „wmasować”, tak aby się lepiej dopasowała. W taki sposób przygotowany i przyklejony sprzęt stomijny powinien się świetnie trzymać i chronić skórę przed podciekaniem, a także być wygodny dla pacjenta i zapewniać poczucie bezpieczeństwa.

Docinanie otworu w sprzęcie 2-częściowym

Usunięcie folii ochronnej

Aplikacja płytki stomijnej w sprzęcie 2-częściowym

Dociśnięcie płytki stomijnej

Wygładzenie płytki stomijnej po przyklejeniu

Zakładanie woreczka w sprzęcie 2-częściowym

Dociśnięcie woreczka w sprzęcie 2-częściowym

Podmiot prowadzący reklamę: Coloplast sp. z o.o.
Nazwa producenta: Coloplast A/S
To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.

Przeczytaj także...

Comments are closed.